Entropion/ectropion

Door de fokkerij zijn er honden ontstaan die qua oogvorm afwijken van de wolf. Die steeds verder gaande afwijkingen hebben een toenemend aantal oogaandoeningen tot gevolg gehad. Het gaat dan vooral om problemen die zich in de omgeving van het oog afspelen. Voorbeelden daarvan zijn entropion en ectropion.
Entropion en ectropion zijn afwijkingen van de stand van de oogleden. Deze afwijkingen zijn erfelijk en correleren vaak met huidrimpels en uitgezakte oogleden. Rassen met opvallende oogrimpels hebben er meer last van. De duitse dog kan ook last krijgen van entropion of ectropion.

Oogleden hebben verschillende functies. Ze beschermen de oogbol door zich reflexmatig te sluiten als een vreemd voorwerp zich op de oogbol dreigt af te zetten. Hiermee wordt voorkomen dat de oogbol door vreemde voorwerpen wordt beschadigd.
Door het sluiten en openen van de oogleden wordt het oogvocht verdeeld over het hoornvlies. De kliertjes in de oogleden dragen bij aan de samenstelling van het oogvocht.
De meest voorkomende afwijkingen aan de oogleden zijn entropion en ectropion. Beide afwijkingen hebben invloed op de toestand van de oogbol en het bindvlies. Er zal operatief ingegrepen moeten worden om de afwijkingen op te heffen.

Entropion is een misvorming van de oogleden waarbij deze aan de buitenrand naar binnen krullen. Het kan zowel het bovenste als het onderste ooglid betreffen. Door de misvorming komen de oogharen of de vacht (bij honden bevinden zich geen oogharen op het onderste ooglid) voortdurend in contact met het hoornvlies. Daardoor ontstaan er irritatie en traant het oog constant. De hond kan daar heel wat ongemak van ondervinden.
Een hond kan erfelijke entropion hebben, maar de aandoening kan ook reflexmatig ofwel ‘spastisch’ van aard zijn of verkregen zijn.
Erfelijke entropion komt voor bij talloze hondenrassen, vooral bij de Chow Chow en de Shar-pei. Wie een pup van een dergelijk ras koopt, zal zich dus moeten realiseren dat er een operatieve ingreep voor nodig is om de afwijking te corrigeren.
Reflexmatige ofwel spastische entropion is het gevolg van een hevige oogpijn waarbij een samentrekking van de kringvormige spier van de oogleden optreedt. Dit kan komen door een zweer op het hoornvlies, door een vreemd voorwerp in het oog, door keratitis (ontsteking van het hoornvlies) of door chronische bindvliesontsteking.
Verkregen entropion kan worden veroorzaakt door een slecht uitgevoerde ooglidoperatie of door niet ongedaan te maken spastische entropion.

Bij ectropion gebeurt het tegenovergesteld als bij entropion: het onderste ooglid zakt uit of krult naar buiten. Dit is vooral goed waarneembaar bij de Bloedhond. Door het uitzakken van het ooglid komt het bindvlies tevoorschijn, dat zodoende aan allerlei invloeden van buitenaf wordt blootgesteld. In de meeste gevallen gaan de ogen tranen en ontstaat er bindvliesontsteking.
Ectropion kan erfelijk zijn of worden verkregen. Erfelijke ectropion wordt vooral aangetroffen bij honden met een ruim vel, dus met losse huidplooien (de Bloedhond, de duitse dog en de Sint Bernard). Eén en ander brengt de kenmerkende verdrietige gezichtsuitdrukking teweeg.
Omdat het onderste ooglid het oogvocht niet kan tegenhouden, hebben zulke honden veel last van tranende ogen. Het bindvlies wordt rood en raakt ontstoken omdat stof, wind, enzovoort vrij baan hebben.
Verkregen ectropion is het gevolg van een ernstig litteken op het onderooglid dat is ontstaan na een ongeluk of na een correctie van entropion.
Ook voor ectropion geldt dat een operatieve ingreep de afwijking kan opheffen. In de meeste gevallen zal echter alleen worden geopereerd als er sprake is van een extreem geval van ectropion. Veel honden verdragen namelijk zonder problemen een lichte vorm van ectropion.

Het komt ook voor dat entropion samengaat met ectropion. Dit is vooral het geval bij de Sint Bernard, de bloedhond en de duitse dog. Voor het opheffen van deze situatie is een zeer ingewikkelde operatie nodig.